Τεχνικη Papier-mâché

ΙΣΤΟΡΙΑ PAPIER-MACHE

Πεπιεσμένο χαρτί (γαλλ. papier-mache, κυρ. "μασημένο χαρτί) εφευρέθηκε στις αρχές της δεκαετίας XVI αιώνα στη Γαλλία και χρησιμοποιούνταν κυρίως για την κατασκευή κούκλων.

Με την τεχνική papier-mache φτιάχνονται γύψινα εκμαγεία, εγχειρίδια, θεατρικά σκηνικά, κουτιά. Σε ορισμένες περιπτώσεις με πιεσμένο χαρτί γίνονται ακόμα και έπιπλα και φωτιστικά, τα οποία δύσκολα διακρίνονται από τα πραγματικά.

Υπάρχουν τρεις τεχνικές κατασκευής από papier-mache.

Στην πρώτη η κατασκευή γίνεται με την επικόλληση επανειλημμένων στρώσεων βρεγμένων μικρών κομματιών χαρτιού πάνω σε προετοιμασμένο αντικείμενο. Στην κλασσική αυτή μορφή μπορεί να υπάρχουν από μερικές έως 100 στρώσεις χαρτιού.

Στην δεύτερη οι κατασκευές φτιάχνονται από υγρή χάρτινη μάζα. Κόβουν το χαρτί σε μικρά κομμάτια, προσθέτουν ζεστό νερό και τα αφήνουν για ένα 24ωρο σε δροσερό μέρος. Μετά από μικρές εύκολες προετοιμασίες και προσθέτοντας κόλλα, δημιουργείται μια ελαστική κρεμώδης ζύμη. Το τελικό μείγμα χρησιμοποιείται είτε σε προετοιμασμένη φόρμα είτε σε μικρές στρώσεις.

Στην τρίτη τεχνική χρησιμοποιείται χαρτί εμπλουτισμένο με κόλλα υπό πίεση. Στη συνέχεια σοβατίζουν και βάφουν την κατασκευή.

Επίσης, "πεπιεσμένο χαρτί" ονομάζεται η τεχνολογία κατασκευής σχετικά λεπτών, αλλά σκληρών εκμαγείων από μικρά κομμάτια χαρτιού κολλημένα σε κάποιο αντικείμενο σε πολλά στρώματα. Χρησιμοποιείται χαρτί εφημερίδας, κρυσταλλική κόλλα και αντικείμενο για τη βάση της κατασκευής. Μερικές φορές, στα μεσαία στρώματα χαρτιού προσθέτονται στρώματα υφάσματος ή γάζας, έτσι ώστε να ενισχυθεί η κατασκευή.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ και βασικές αρχές

Η εργασία με πεπιεσμένο χαρτί είναι καλύτερη σε μεγάλο τραπέζι. Καλύψτε το τραπέζι με εφημερίδες ή με παλιό τραπεζομάντιλο. Κατά τη διάρκεια της δουλειάς τα χέρια σας θα λερωθούν με κόλλα, γιαυτό φροντίστε να έχετε στεγνό πανάκι να τα σκουπίζετε.
Χρησιμοποιείται κόλλα για ταπετσαρίες ή αλευρόκολλα, την οποία μπορείτε εύκολα να την φτιάξετε στο σπίτι με τον παρακάτω τρόπο.
Θα χρειαστείτε
-1/2 κούπας κρύο νερό
-1/2 κούπας αλεύρι
-1/2 βραστό ζεστό
-3/4 κουτ. γλ. αλάτι
Σε ένα κατσαρολάκι ζεσταίνετε το 1/2 της κούπας κρύο νερό.
Σε μπολάκι ανακατέψτε καλά το αλεύρι, το κρύο νερό και το αλάτι.
Αδειάστε το περιεχόμενο του μπολ μέσα στο κατσαρολάκι και ανακατεύετε μέχρι να βράσει. Μετά από 5 λεπτά βρασμού, κατεβάστε το κατσαρολάκι και αφήστε να κρυώσει 15 λεπτά σε θερμοκρασία δωματίου και άλλα 10 λεπτά στο ψυγείο.
Εάν θέλετε το αντικείμενο που θα επικολλήσετε να παραμείνει μέσα στην κατασκευή, πασαλείψτε το με κόλλα. Εάν θα χρειαστεί να το αφαιρέσετε, κολλήστε τα πρώτα στρώματα χαρτιού με βαζελίνη ή λάδι, είτε και με μόνο νερό, χωρίς να χρησιμοποιήσετε καθόλου κόλλα. Σε περίπτωση που δεν γίνεται να πασαλείψετε το αντικείμενο, περιτυλίξτε το με μεμβράνη.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ

Θέλω να μοιραστώ μαζί σας μια υπέροχη πρωτότυπη κατασκευή με εύκολα υλικά που τα περισσότερα όλοι μας έχουμε στο σπίτι. Δείτε πως να φτιάξετε κουμπαρά, που δεν είναι απαραίτητο να είναι γουρουνάκι, με την τεχνική που σας περιγράφω, μπορείτε να φτιάξετε οποιοδήποτε ζωάκι, και όχι μόνο...

Θα χρειαστούμε
-μερικές εφημερίδες
-μερικά φύλλα Α4 λευκά
-γυάλινο βαζάκι
-πλαστελίνη
-αλευρόκολλα
-κρυσταλλική κόλλα
-τέμπερες
-βερνίκι
-ψαλίδι
-δυο πινέλα, ένα μικρό και ένα μεγαλύτερο

Πριν ξεκινήσουμε, φτιάχνουμε το σώμα του κουμπαρά που θα είναι και η βάση της κατασκευής,  χρησιμοποιώντας το βαζάκι για εξοικονόμηση της πλαστελίνης.
Μπορείτε, φυσικά, να φτιάξετε όλη την κατασκευή με πλαστελίνη, τότε δεν θα χρειαστεί να την πασαλείψετε με λάδι.

Πλάθουμε το κεφαλάκι, τα ποδαράκια, την κοιλίτσα και την ουρίτσα του.

Πασαλείβουμε το βαζάκι είτε με βαζελίνη, είτε με λίγο λάδι, είτε με κρέμα χεριών. Αυτό γίνεται για να μην κολλήσει το χαρτί στη υάλινη επιφάνεια και για να μπορεί να βγει η κατασκευή μετά.

Κόβουμε την εφημερίδα με τα χέρια σε μικρά κομμάτια, περίπου 2 επί 2. Εάν χρησιμοποιήσετε ψαλίδι, τα κομμάτια θα είναι πιο χοντρά στις άκρες και η κατασκευή δεν θα είναι το ίδιο ομοιόμορφη.

Για την πρώτη στρώση χρησιμοποιούμε μόνο νερό, βουτάμε τα κομματάκια χαρτιού και καλύπτουμε όλη την επιφάνεια της κατασκευής.

Τις επόμενες 10-12 στρώσεις τις κολλάμε με αλευρόκολλα. Μετά, αφήστε την κατασκευή να στεγνώσει για μερικές ώρες.

Για την τελευταία στρώση χρησιμοποιήστε λευκό χαρτί και κρυσταλλική κόλλα, έτσι ο κουμπαράς θα έχει ανθεκτικότητα.

Όταν η κατασκευή στεγνώσει καλά, με ένα μαχαιράκι την κόβουμε στα δυο και αφαιρούμε τη βάση της.

Με μικρά κομματάκια λευκού χαρτιού και κρυσταλλική λευκή κόλλα κολλάμε τα δυο κομμάτια της κατασκευής μεταξύ τους.

Κόβουμε τη σχισμή του κουμπαρά με μαχαιράκι.

Πριν χρωματίσουμε την κατασκευή, την σοβατίζουμε με άσπρη τέμπερα. Όταν στεγνώσει ο σοβάς, ζωντανεύουμε με χρώματα το ζωάκι.

Όταν στεγνώσει το χρώμα, περνάμε τον κουμπαρά με βερνίκι.

Ο κουμπαράς είναι έτοιμος!